Układ endokannabinoidowy ?
Chcąc zyskać szersze tło dla naszego tematu, zacznijmy od kilku faktów. W 1899 roku Thomas Wood, W.T. Spivey i Thomas Easterfield po raz pierwszy wyizolowali kannabinoid z rośliny cannabis – był to kannabinol, w skrócie nazywany CBN. Następnie, w latach 40. i 60. XX wieku, udało się wyizolować (kolejno) CBD i THC. Odkrycie kannabinoidów skłoniło badaczy do zastanowienia się nad tym, dlaczego i w jaki sposób wywierają one wpływ na ludzki organizm. Kilka dziesięcioleci później naukowcom udało się ustalić ich dokładny mechanizm komórkowy, o którym zamierzamy Wam dzisiaj opowiedzieć.
Układ endokannabinoidowy to jeden z podstawowych i prawdopodobnie najważniejszych układów fizjologicznych znajdujących się w ciele każdego ssaka, pełniący równie ważną rolę jak układ oddechowy czy pokarmowy. Do jego podstawowych zadań należy regulowanie i kontrolowanie odczuwania bólu, poziomu łaknienia, homeostazy (czyli równowagi biologicznej organizmu), ośrodka nagrody w mózgu, balansu emocjonalnego czy regulacji cyklu komórkowego. Można więc z pełną śmiałością uznać, że reguluje on organizm i stoi na straży wielu procesów codziennie zachodzących w naszych ciałach.
Zrozumienie tego, czym jest układ endokannabinoidowy, jest kluczowe, by w pełni uzmysłowić sobie sposób działania konopi na nasze ciała i umysły. Przełom w tej kwestii nastąpił dopiero w latach 90. XX wieku – to właśnie wtedy, podczas badania wpływu psychoaktywnych związków konopi indyjskich, odkryto złożoną sieć receptorów kannabinoidowych CB1, które mieszczą się w centralnym i obwodowym układzie nerwowym. Nieco później odkryto receptory kannabinoidowe CB2 znajdujące się głównie (choć nie tylko) w układzie immunologicznym oraz układzie trawienia. Następnie odkryto endokannabinoidy, czyli małe cząsteczki aktywujące wspomniane wyżej receptory. Do tej pory naukowcom udało się wyodrębnić dwa kluczowe endokannabinoidy: anandamid (AEA) oraz 2-arachidonoylglycerol (2-AG). Poprzez oddziaływanie na receptory kannabinoidowe obie te cząsteczki wpływają na takie czynniki jak: apetyt, nastrój, sen, pamięć czy proces nauki.
Receptory kannabinoidowe i endokannabinoidy to dwa z trzech głównych elementów składowych układu endokannabinoidowego. Trzecim z nich są enzymy metaboliczne, które odpowiadają za rozpad endokannabinoidów, kiedy organizm już z nich skorzysta.
Gdzie znajdują się receptory kannabinoidowe?
Receptory układu kannabinoidowego, czyli receptor CB1 i CB2, rozsiane są po całym ciele i występują na wielu typach komórek. Kannabinoidy mogą wiązać się z tymi receptorami, aktywować je lub regulować. Choć receptory CB1 w największym stężeniu występują w mózgu, a konkretniej w podwzgórzu (kontrola apetytu) i ciele migdałowatym (pamięć i przetwarzanie emocji), to ich skupiska obecne są w całym ciele, m.in. układzie rozrodczym, wątrobie, trzustce, rdzeniu kręgowym, mięśniach szkieletowych, a nawet w śliniankach. Odkryto je także w zakończeniach nerwowych, gdzie odpowiadają za odczuwanie bólu.
Receptory CB2 z kolei znajdują się przede wszystkim w układzie odpornościowym, choć naukowcy odkryli ich obecność także w kościach, komórkach tłuszczowych, wątrobie czy przewodzie pokarmowym. Gdy receptor CB2 jest aktywowany, zaczyna stymulować układ odpornościowy, by stoczyć walkę ze stanami zapalnymi.
W dużym uproszczeniu, układ endokannabinoidowy można uznać za regulator homeostatyczny, który wspiera działanie innych procesów i walczy ze wszelkimi nieprawidłowościami poprzez produkcję swoich własnych kannabinoidów. Co ciekawe, w przypadku zbyt dużego obciążenia układ ten może nie dać sobie rady z produkcją większej ilości kannabinoidów, wszak tworzone są one dopiero w momencie konkretnej potrzeby organizmu i nie są przechowywane “na zaś”. I wtedy do akcji wkraczają konopie posiadające fitokannabinoidy, czyli substancje podobne w swojej strukturze do kannabinoidów produkowanych przez ludzki organizm, tylko że… pochodzące z kwiatów.
Dzięki swojej strukturze chemicznej, fitokannabinoidy pierwszorzędnie wspierają pracę układu endokannabinoidowego. Okazuje się, że substancje zawarte w konopiach nie tylko łączą się z tymi samymi receptorami, lecz również utrzymują się w organizmie o wiele dłużej i docierają do celu w większym stężeniu. Dlatego warto sięgnąć po sprawdzony susz CBD i poznać pozytywne efekty jego działania.
