Kannabidiol - czym jest CBD i jak działa?

 

Spis treści

1. Czym jest CBD?
2. Jak wygląda proces pozyskiwania kannabidiolu?
3. Jak działa CBD?
4. Jak działa układ endokannabinoidowy i dlaczego jest tak ważny?
5. Dla kogo przeznaczone są produkty CBD?
6. Czy CBD jest bezpieczne? Jakie są interakcje CBD z lekami?
7. Jakie są korzyści stosowania CBD?
8. W jakich dolegliwościach pomaga CBD?
9. Poznaj inne kannabinoidy
10. Źródła

Czym jest CBD?

Kannabidiol (CBD) jest naturalnie występującym związkiem chemicznym pozyskiwanym z konopi (Cannabis sativa). Choć konopie często kojarzą się z efektem odurzenia, CBD sam w sobie takiego działania nie wywołuje. Zamiast tego, zyskał renomę dzięki szeroko opisywanym właściwościom prozdrowotnym oraz wszechstronnemu zastosowaniu – od produktów spożywczych, przez kosmetyki, aż po leki stosowane w konkretnych schorzeniach. 

Właściwości CBD są badane przez naukowców z różnych dziedzin. Niektórzy z nich wiążą kannabidiol ze wsparciem dla układu nerwowego i odpornościowego, ponieważ może wpływać na kluczowe procesy w organizmie. Największy rozgłos CBD zdobył jako substancja pomocna w łagodzeniu napadów padaczkowych, dzięki czemu powstał nawet pierwszy lek na bazie kannabidiolu zatwierdzony przez FDA (Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków). Takie przykłady zachęcają do dalszych badań i sprawiają, że CBD staje się coraz bardziej rozpoznawalne w medycynie.

Kilka ciekawych faktów o CBD:

Jak wygląda proces pozyskiwania kannabidiolu?

Proces pozyskiwania CBD zaczyna się od uprawy konopi, które charakteryzują się niską zawartością THC. Takie odmiany, zwane konopiami włóknistymi, są legalne do hodowli w wielu krajach. W uprawie szczególną uwagę przykłada się do genetyki roślin. Hodowcy muszą wybierać odmiany, które posiadają korzystne geny syntazy CBDa, co gwarantuje wysokie stężenie kannabidiolu i kwasu kanabidiolowego (CBDa) przy jednoczesnym ograniczeniu produkcji THC oraz THCa. Dzięki temu rośliny te dostarczają surowiec o pożądanym profilu kannabinoidów, minimalizując ryzyko obecności substancji psychoaktywnych.

Następnie, najczęściej wykorzystuje się kwiaty konopi, które poddaje się procesowi ekstrakcji. Najpopularniejszą metodą jest ekstrakcja CO₂, pozwalająca na uzyskanie czystego oleju CBD o minimalnej zawartości THC. Metoda ta umożliwia zachowanie pełnego profilu kannabinoidów oraz terpenów, a jednocześnie gwarantuje, że produkt końcowy nie wywołuje efektów psychoaktywnych, nawet przy większych dawkach.

Po ekstrakcji, uzyskany ekstrakt poddawany jest procesom oczyszczania i standaryzacji. Dzięki temu w finalnym produkcie znajdują się wyłącznie pożądane związki, a wszelkie potencjalne zanieczyszczenia są eliminowane. Producent musi zapewnić, że surowiec wykazuje stałą jakość i spełnia normy regulacyjne, co jest szczególnie istotne w przypadku produktów przeznaczonych do celów medycznych lub suplementacyjnych.

Cały proces – od starannej uprawy konopi, przez kontrolowaną ekstrakcję, aż po finalne oczyszczenie produktu – wymaga precyzyjnego zarządzania i przestrzegania norm jakościowych. Dzięki temu konsument otrzymuje produkt bezpieczny, o wysokiej zawartości CBD i minimalnej zawartości THC, co umożliwia korzystanie z jego potencjalnych właściwości zdrowotnych bez ryzyka efektów psychoaktywnych.

Jak działa CBD (kannabidiol)?

CBD wpływa na organizm na kilka sposobów, co może przekładać się na jego korzystny wpływ na zdrowie. Choć nie wiąże się bezpośrednio z receptorami CB1 i CB2 tak, jak THC, działa pośrednio na układ endokannabinoidowy. Główny mechanizm polega na hamowaniu enzymu FAAH, który rozkłada anandamid – naturalny związek w naszym ciele odpowiedzialny m.in. za redukcję bólu i poprawę nastroju. Dzięki temu poziom anandamidu wzrasta, co może pomóc w zmniejszeniu bólu, stresu i poprawie samopoczucia.

CBD oddziałuje również na inne receptory. Przykładowo, wpływa na receptory serotoniny (szczególnie 5-HT1A), co może przyczyniać się do łagodzenia lęku i poprawy nastroju. Dodatkowo, aktywuje receptory TRPV1, związane z odczuwaniem bólu i regulacją stanów zapalnych. Dzięki temu CBD może pomagać w łagodzeniu stanów zapalnych i bólu przewlekłego.

Innym ważnym aspektem działania CBD są jego właściwości przeciwutleniające. Substancja ta pomaga chronić komórki przed stresem oksydacyjnym, który przyspiesza proces starzenia i sprzyja rozwojowi niektórych chorób.

Jak działa układ endokannabinoidowy i dlaczego jest tak ważny?

Układ endokannabinoidowy (ECS) to złożony system, który znajduje się w organizmie człowieka i pełni kluczową rolę w utrzymaniu wewnętrznej równowagi, zwanej homeostazą. Składa się on z receptorów, endokannabinoidów – czyli naturalnie występujących związków chemicznych – oraz enzymów odpowiedzialnych za ich syntezę i rozkład. Działa on jak system kontroli, który reaguje na zmiany w organizmie, aby zapewnić jego optymalne funkcjonowanie.

Receptory ECS występują przede wszystkim w dwóch postaciach: CB1 i CB2. Receptory CB1 znajdują się głównie w mózgu i centralnym układzie nerwowym, gdzie wpływają na takie funkcje, jak pamięć, nastrój, koordynacja ruchowa i percepcja bólu. Natomiast receptory CB2 dominują w komórkach układu odpornościowego i pełnią istotną rolę w modulacji odpowiedzi zapalnej oraz procesach immunologicznych. Endokannabinoidy, takie jak anandamid i 2-AG, są produkowane przez organizm na żądanie i oddziałują z tymi receptorami, co pozwala na precyzyjną regulację wielu procesów fizjologicznych.

Znaczenie ECS wynika z jego wszechstronnego udziału w regulowaniu kluczowych funkcji organizmu. Jego prawidłowe działanie wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie – od regulacji nastroju, przez kontrolę odczuwania bólu, aż po odpowiedź immunologiczną. Zaburzenia w działaniu układu endokannabinoidowego mogą przyczyniać się do powstawania różnych schorzeń, dlatego coraz więcej badań skupia się na wykorzystaniu substancji, takich jak CBD, w terapii wielu dolegliwości. Zrozumienie roli ECS otwiera drogę do opracowywania nowych metod leczenia, które bazują na wsparciu naturalnych procesów organizmu.

Dla kogo przeznaczone są produkty CBD?

CBD bywa postrzegane jako uniwersalne wsparcie w radzeniu sobie z różnymi wyzwaniami zdrowotnymi i życiowymi. Jego potencjalne właściwości łagodzące stres, sprzyjające regeneracji czy wspomagające organizm w stanach zapalnych sprawiają, że produkty z CBD cieszą się zainteresowaniem bardzo szerokiej grupy odbiorców. 

Osoby, które cierpią na problemy ze snem, często korzystają z olejków CBD, licząc na złagodzenie trudności w zasypianiu czy poprawę jakości snu. Wielu ludzi próbuje również kannabidiolu jako uzupełnienia leczenia przewlekłych dolegliwości bólowych, szukając skutecznych, a przy tym naturalnych metod wsparcia.

CBD bywa też stosowane przez osoby o aktywnym stylu życia. Intensywne treningi, duża ilość stresu czy brak wystarczającej regeneracji mogą przekładać się na pogorszenie ogólnego samopoczucia. Kannabidiol może pomóc łagodzić przeciążenia fizyczne i psychiczne, dlatego bywa wybierany przez sportowców lub osoby ćwiczące rekreacyjnie. Zdarza się również, że ludzie pragnący wprowadzić więcej spokoju do swojego życia decydują się na produkty z CBD, licząc na subtelne wsparcie w obniżeniu poziomu stresu oraz poprawie koncentracji.

Komu polecamy produkty z CBD?

• Osoby zmagające się z bólem - Kannabidiol bywa stosowany przez osoby, które borykają się z bólami reumatycznymi lub neuropatycznymi i poszukują łagodniejszych alternatyw.
• Osoby, które mają problemy ze snem - CBD może wspomóc proces zasypiania i sprawić, że nocny odpoczynek jest głębszy i bardziej regenerujący.
• Osoby zestresowane lub odczuwające lęk - dzięki wpływowi na układ nerwowy, CBD często bywa wybierane jako dodatkowa pomoc w radzeniu sobie ze stresem czy niepokojem.
• Sportowcy i osoby aktywne - Wsparcie w regeneracji mięśni i stawów to kolejna z przyczyn, dla których wiele osób prowadzących aktywny tryb życia sięga po olej CBD.
• Seniorzy - Starsze pokolenie coraz częściej sięga po produkty z CBD, szukając naturalnej alternatywy, która może wspierać łagodzenie przewlekłego bólu czy napięcia mięśniowego.
• Osoby poszukujące alternatywy lub uzupełnienia dla tradycyjnych metod leczenia - Może to być szczególnie istotne dla osób preferujących naturalne środki lub niewielkie zmiany w diecie i stylu życia, które pozytywnie wpłyną na samopoczucie.

Czy CBD jest bezpieczne? Jakie są interakcje CBD z lekami?

CBD jest ogólnie uważane za bezpieczne i nie wywołuje efektów psychoaktywnych. Niemniej jednak, należy zwrócić uwagę na jego interakcje z lekami. Kannabidiol wykazuje powinowactwo do enzymu CYP3A4, który odpowiada za metabolizm około 60% leków dostępnych na rynku. Gdy CBD jest stosowane jednocześnie z lekiem metabolizowanym przez ten enzym, może dochodzić do hamowania metabolizmu tego leku. W efekcie stężenie leku we krwi może wzrosnąć, co zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych oraz osłabia skuteczność terapii.

Stosowanie CBD w połączeniu z lekami jest szczególnie istotne w przypadku chorób przewlekłych, gdzie terapia lekowa jest długotrwała. Dlatego osoby przyjmujące leki, zwłaszcza te o wąskim indeksie terapeutycznym, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji CBD. Lekarz pomoże ocenić ryzyko interakcji oraz ewentualnie dostosować dawkowanie leków.

Produkty zawierające CBD nie powodują efektów odurzających, dlatego przyjęcie większej ilości nie wywołuje uczucia „haju”. Jednak przyjmowanie zbyt wysokich dawek lub łączenie CBD z niektórymi lekami i stymulantami może skutkować wystąpieniem łagodnych efektów ubocznych, takich jak:

• suchość w ustach,
• nadmierna senność,
• spadek motywacji,
• zawroty głowy,
• problemy z koncentracją,
• wzmożony apetyt.

Jakie są korzyści stosowania CBD?

Kannabidiol jest ściśle połączony z szeregiem potencjalnych korzyści, które mogą wynikać z jego wielowymiarowego wpływu na organizm. Wśród najczęściej wymienianych zalet można wymienić wsparcie w łagodzeniu stresu i napięcia emocjonalnego. Jeśli codzienne wyzwania, takie jak praca czy obowiązki domowe, prowadzą do poczucia przeciążenia, regularne stosowanie CBD może dodać odrobiny spokoju i równowagi.

Wiele osób poszukuje w CBD pomocy przy odczuwaniu różnorodnych bólów, czy to natury reumatycznej, czy neuropatycznej. Kannabidiol, dzięki interakcji z układem nerwowym i receptorami odpowiedzialnymi za ból, może stanowić cenne uzupełnienie dotychczasowych sposobów radzenia sobie z dyskomfortem. Niektórzy użytkownicy zauważają również, że CBD pomaga im w regulowaniu apetytu albo w utrzymaniu stabilnego nastroju, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do poprawy jakości życia.

• Łagodzenie stanów zapalnych - Niektóre badania wskazują, że CBD może wspierać organizm w redukcji stanów zapalnych, co bywa pomocne przy schorzeniach o charakterze autoimmunologicznym.
• Wspomaganie walki z bólem - Poprzez wpływ na receptory odpowiedzialne za odczuwanie bólu, CBD może zmniejszać dyskomfort przy bólu przewlekłym.
• Lepsza jakość snu - Wielu użytkowników zauważa, że regularne przyjmowanie CBD przekłada się na łatwiejsze zasypianie i rzadziej przerywany sen.
• Poprawa nastroju i redukcja stresu - Kannabidiol może oddziaływać na receptory serotoniny, co sprzyja ustabilizowaniu nastroju i wspiera radzenie sobie z codziennym napięciem.
• Potencjalne właściwości neuroprotekcyjne - Naukowcy badają również rolę CBD w ochronie komórek nerwowych, co może być istotne w kontekście różnych chorób neurodegeneracyjnych.

W jakich dolegliwościach pomaga CBD?

CBD, dzięki swojemu złożonemu wpływowi na organizm, zwraca uwagę zarówno lekarzy, jak i osób szukających naturalnych rozwiązań w różnych problemach zdrowotnych. Szczególną uwagę zwrócono na działanie wspomagające przy padaczce opornej na tradycyjne terapie. W takich przypadkach stosowanie oleju CBD jest czasem zalecane przez lekarzy, ponieważ kannabidiol może ograniczyć częstotliwość napadów padaczkowych.

Niektóre osoby z chorobami zapalnymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów, deklarują ulgę w bólu i sztywności stawów po wprowadzeniu preparatów z CBD. Dla wielu użytkowników jest to alternatywa lub uzupełnienie klasycznych metod leczenia, chociaż zawsze zaleca się konsultację medyczną przed podjęciem decyzji o stosowaniu kannabidiolu. Inni z kolei przyjmują CBD w celu zmniejszenia nieprzyjemnych skutków chronicznego stresu czy długotrwałych problemów ze snem, co pokazuje, że kannabidiol może znaleźć zastosowanie w bardzo różnych sytuacjach życiowych. Warto jednak pamiętać, że efekty stosowania kannabidiolu mogą być inne u poszczególnych osób, a jego działanie bywa zależne m.in. od dawki czy częstotliwości przyjmowania.

Główne choroby, w których stosowanie CBD może przynieść korzyści:

• Padaczka i inne zaburzenia neurologiczne – Jednym z najlepiej przebadanych zastosowań CBD jest wsparcie leczenia rzadkich form padaczki, takich jak zespół Lennox-Gastaut czy zespół Dravet. Na rynku dostępny jest nawet lek na bazie kannabidiolu, stosowany przy lekoopornych napadach padaczkowych, a badania wskazują, że CBD może stabilizować nadmierną aktywność neuronów, co prowadzi do zmniejszenia częstotliwości napadów.
• Przewlekły ból i stany zapalne – CBD jest wykorzystywane jako uzupełnienie tradycyjnych metod łagodzenia bólu, w tym bólu mięśni, stawów i nerwów. Kannabidiol oddziałuje na receptory odpowiedzialne za percepcję bólu oraz reakcje zapalne, co wspiera kontrolę procesów zapalnych, na przykład w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów. Preparaty z CBD stosuje się zarówno doustnie, jak i miejscowo w postaci kremów czy maści.
• Zaburzenia lękowe i stres – CBD jest stosowane w celu łagodzenia objawów lęku i napięcia psychicznego. Działa poprzez wpływ na receptory serotoniny, co przyczynia się do poprawy nastroju oraz utrzymania równowagi emocjonalnej, wspierając uczucie spokoju i stabilizacji.
• Trudności ze snem – Kannabidiol może wspierać wyciszenie przed snem i zmniejszać wybudzanie się w nocy, co przekłada się na lepszą regenerację nocną. Niektóre badania wskazują, że stosowanie CBD, zwłaszcza w połączeniu z technikami relaksacyjnymi, może dodatkowo poprawiać jakość snu.
• Wsparcie przy innych problemach zdrowotnych – CBD wykazuje potencjał w zmniejszaniu objawów spastyczności mięśniowej, co jest pomocne u osób ze stwardnieniem rozsianym. Ponadto, badania kliniczne analizują możliwość wykorzystania CBD jako wsparcia w terapii uzależnień oraz przy niektórych formach psychoz.

Poznaj inne kannabinoidy: CBG, CBC i CBN

Konopie to prawdziwy skarb natury, kryjący w sobie ponad 100 różnych kannabinoidów. Choć CBD jest najbardziej znane, warto zwrócić uwagę na inne, mniej popularne związki, które również oferują szerokie spektrum korzyści zdrowotnych. Każdy z tych kannabinoidów ma unikalne właściwości i może wspierać organizm na różne sposoby. Właśnie dzięki tej różnorodności konopie są tak wyjątkowe w świecie roślin.

• CBG (kannabigerol) - Uważany za „matkę wszystkich kannabinoidów”, ponieważ jest prekursorem m.in. CBD i THC. Może mieć działanie przeciwbakteryjne i neuroprotekcyjne, dlatego wzbudza coraz większe zainteresowanie w środowiskach naukowych.
• CBC (kannabichromen) - Wstępne badania wiążą go z poprawą nastroju i wsparciem w redukcji bólu. W połączeniu z innymi kannabinoidami często wzmacnia tzw. efekt otoczenia, czyli synergiczne działanie różnych związków roślinnych.
• CBN (kannabinol) - Powstaje poprzez utlenianie THC i jest znany z łagodnych właściwości uspokajających. Może ułatwiać zasypianie, jednak wymaga dalszych badań, by potwierdzić wszystkie korzyści.

Warto zaznaczyć, że badania nad pozostałymi kannabinoidami są wciąż we wczesnym stadium, jednak ich potencjał terapeutyczny jest coraz lepiej rozumiany.

Źródła

• Harvard Health Publishing, "Cannabidiol (CBD) – what we know and what we don’t",
• National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, "The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids: The Current State of Evidence and Recommendations for Research",
• National Center for Biotechnology Information, "Therapeutic Efficacy of Cannabidiol (CBD): A Review of the Evidence from Clinical Trials and Human Laboratory Studies",
• Wikipedia, Cannabidiol.